‘Rüzgâr Gibi Geçti’den ‘Muhteşem Gatsby’e…

Klasik eserlerin bilinmeyen ilk adları

Jane Austen’ın “Gurur ve Önyargı”sı tüm İngiliz edebiyatı okullarının müfredatındadır ancak çoğu kitap kurdu, kitabın ilk adının “İlk İzlenimler” olduğunu bilmez. Jonkers Rare Books adlı site, yazın tarihinin en büyük bazı eserlerinin taslak halindeyken kullanılan adlarını derledi. İşte bunlardan bazıları…

 

Kitap: Gurur ve Önyargı

Taslak Adı: İlk İzlenimler

Jane Austen-1813

“İlk İzlenimler” her ne kadar 1796 yılında tamamlanmış olsa da Austen, 1811 yılında yayımlanan “Sağduyu ve Duyarlılık”ı yazdığı döneme kadar kitabı basacak bir yayımcı bulamamıştı. “İlk İzlenimler” 1811 ve 1812 yıllarında önemli derecede gözden geçirildi, başlık da muhtemelen yeni hikâye akışına uygun olacak şekilde değiştirildi.

Kitap Türkçeye hem “Gurur ve Önyargı” hem de “Aşk ve Gurur” adlarıyla çevrildi. Geniş kitlelerce “Aşk ve Gurur” adıyla tanınsa da kitabın adının tam karşılığı “Gurur ve Önyargı”dır.

 

Kitap: Gizli Bahçe

Taslak Adı: Mary Hanım

Frances Hodgson Burnett – 1911

Bu olayda, taslak ad ana kitabın ana karakterine ve kitapta nasıl çağrıldığına gönderme yapmakta. Bununla birlikte kitapta yer alan “Mary, Mary, Quite Contrary” bölümü, popüler İngiliz çocuk tekerlemesini çağrıştırmakta. Tekerlemenin sözleri şu şekilde: “Hanım Mary, bu ne yaman çelişki / Bahçen nasıl büyüyecek / Gümüş çanlar ve de Küçük Kayıklarla / Ve işte bahçem öyle büyüyecek”.

 

Kitap: Küçük Dorrit

Taslak Adı: Kimsenin Hatası Değil

Charles Dickens-1857

“Küçük Dorrit” büyük ölçüde sosyal bir tefsirdir ve kitaptaki tüm karakterler toplumun kurbanlarıdır. Karakterler kendilerini suçlamaz, kitabın taslak adının “Kimsenin Hatası Değil” olması da bu yüzdendir. Kitabın adı, Dickens’in toplumun aslında “herkesin hatası”, toplumsal yaşamın “herkesin sorumluluğu” olduğunu fark etmesi üzerine değişti.

 

Kitap: Muhteşem Gatsby

Taslak Adı: West Egg’deki Trimalchio

Scott Fitzgerald-1925

Bu kitabın adı, fazlasıyla “kapalı” olduğu gerekçesiyle değiştirilmişti. West Egg, kitapta geçen hayali bir kasabadır. Trimalchio ise Petronyus’un “Satyricon” kitabının ana karakteridir. Fitzgerald her ne kadar kitabın adını değiştirmeyi kabul etse de kitapta yine de Trimalchio’dan bir alıntı mevcuttur.

 

Kitap: İyi Asker

Taslak Adı: En Üzücü Hikâye

Ford Madox Ford-1915

Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasından hemen sonra basılan kitap için yayıncıları Ford’dan isim değişikliği talep etmişti. Ford “İyi Asker”i şaka olarak önerdi ancak yayıncılar adı sevince, bu şekilde yayımlandı.

 

Kitap: Sineklerin Tanrısı

Taslak Adı: İçeriden Yabancılar

William Goldings-1954

Taslak adın bir yayıncı tarafından fazlasıyla aşikâr ve absürt bulunması üzerine, editörlerden biri “Sineklerin Tanrısı” önerisini getirdi. Adın İbranice karşılığı aynı zamanda “Şeytan” anlamına gelmektedir.

 

Kitap: Kavgam

Taslak Adı: Yalanlar, Aptallık ve Korkaklıkla Mücadele Edilen Dört Buçuk Yıl

Adolf Hitler-1925

Hitler’in hapiste yazmaya başladığı otobiyografisinin yayıncısı, Hitler’e daha kısa, “az ama öz” bir ad kullanmasını önerdi: “Kavgam”

 

Kitap: Bülbülü Öldürmek

Taslak Adı: Atticus

Harper Lee-1960

Her ne kadar Atticus Finch, “Bülbülü Öldürmek”in en önemli karakterlerinden biri olsa da Harper Lee sonrasında kitabın tek bir karakterle anılmasını istememişti ve kitabın adını kitaptaki bir referansla değiştirdi.

 

Kitap: Rüzgâr Gibi Geçti

Taslak Adı: Yarın Yeni Bir Gün

Margaret Mitchell-1936

İlk ad, kitaptaki son cümleydi ancak Mitchell, başlık olarak Ernest Dowson’un “Non Sum Qualis eram Bonae Sub Regno Cynarae” şiirinin üçüncü kıtasının ilk dizesini kullanmaya karar verdi.

 

Kitap: Lolita

Taslak Adı: Deniz Ülkesi

Vladimir Nabokov-1955

Nabokov Poe’nin “Annabel Lee” şiirinden fazlasıyla etkilenmişti ve kitabın taslak adını da buradan geliyordu. Kitabın yayım adı “Lolita” da aslında bu şiirden esinlenerek konuldu. Melih Cevdet Anday çevirisiyle: “O çocuk ben çocuk, memleketimiz / O deniz ülkesiydi, / Sevdalı değil kara sevdalıydık / Ben ve Annabel Lee; / Göklerde uçan melekler bile / Kıskanırdı bizi”

 

Kitap: 1984

Taslak Adı: Avrupa’daki Son Adam

George Orwell – 1949

Orwell’in en meşhur eserlerinden birine neden nihayetinde “1984” adını verdiğine dair pek çok teori var ancak taslak adının “Avrupa’daki Son Adam” olmasının nedeni, Orwell’in kitabı yazarken son derece tecrit edilmiş hissetmesi ve yaşadığı adada fiziksel olarak yalnız kalmış olması olabilir. Ayrıca, kitaptaki Winston karakteri de kendi gibi tecrit edilmişti.

 

Kitap: Atlas Silkindi

Taslak Adı: Grev

Ayn Rand-1957

Ayn Rand, “Grev” adının kitabın temel konusu hakkında fazla fikir verdiğini düşünüyordu, bunun üzerine kocası “Atlas Silkindi” adını önerdi.

 

Kitap: Fareler ve İnsanlar

Taslak Adı: Olan Oldu

John Steinbeck-1937

Taslak ad Steinbeck’in, kitapta olanlarla ilgili kimsenin suçlanamayacağına inanmasından geliyordu ancak daha sonra Robert Burns’un “Bir Fareye” şiirinden etkilenerek adını değiştirdi.

 

Kitap: Savaş ve Barış

Taslak Adı: Sonu İyi Biten Her şey İyidir

Leo Tolstoy-1869

Taslak ada karar verdikten daha sonra, kitabın geçtiği 1869’daki savaşlara, Kırım Savaşı ve Napolyon’un Rusya seferine gönderme yapmak isteyen Tolstoy, “Savaş ve Barış” adı uygun gördü.

 

Kitap: Brideshead’e Son Gidiş

Taslak adı: İnanç Evi

Evelyn Waugh-1945

Taslak ad, Waugh’un çağının en büyük Katolik romanını yazma arzusunu ele veriyordu. Ancak yeniden gözden geçirmeler esnasında kitabın Katolik elementi geri planda kaldı ve kitabın adı ana karaktere de gönderme yaparak “Brideshead’e Son Gidiş: Kaptan Charles Ryder’ın Kutsal ve Adi Anıları” olarak belirlendi.