Edebiyat bir dünya yaratmaksa eğer, yazarın ister bağı olsun ister olmasın, mimarlık onun ayrılmaz bir parçası. Bu nedenle pek çok eserde mimarı, kimi kez eserin yapısını belirleyen bir örgü, kimi zaman da anlatıya yaratılan mekânla her zaman karşımıza çıktı. İşte Hikmet Temel Akarsu ile Nevnihal Erdoğan, 50’yi aşkın ismin katılımıyla edebiyat ve mimarı ilişkisini ortaya koyan bir eser hazırladılar. Yaklaşık yedi yıllık bir emeğin sonucu olan Edebiyatta Mimarlık adlı bir eserde, “Binbir Gece Masalları”ndan Kafka’nın “Şato”suna, Halikarnas Balıkçısı’nın “Mavi Sürgün”ünden Gabriel García Márquez’in “Yüzyıllık Yalnızlık”ına bir izlekte iki sanat dalının kopmaz bağını görmek mümkün.
Hikmet Temel Akarsu ile Nevnihal Erdoğan’ın, 100 önemli yazarın mimarlığa vurgu yapan eserlerini seçtiği ve bu eserlerin farklı kişilerce incelendiği bu kitap Mimarlığa Referans Veren Klasikler, Mimarlıktan İlham Alan Romanlar/Mimarlığa İlham Veren Romanlar, Seyahatnameler ve Biyografik Seyahatnameler, Ütopyalar, Bilimkurgu ve Distopyalar gibi altbaşlıklardan oluşuyor. Kitapta her yapıtın mimarisi ise Türkiz Özbursalı’nın çizimleriyle canlanıyor.
YEM Yayıncılık tarafından basılan kitap şöyle tanıtılıyor:
“Kitapta yer verilen eserler, hayatı en açıklayıcı yönleri ve mimari arka planlarıyla birlikte ortaya koymuşlardır… Geleceğin kentlerini sağaltmak, güzelleştirmek ve daha yaşanır kılmak için bu şaheserleri dikkatlice okumak, duyumsamak, özümsemek gerekmektedir.”
İçindekiler
- Mimarlığa Referans Veren Klasikler: İlyada, Odysseia – Homeros / Binbir Gece Masalları – Anonim / Decameron – Giovanni Boccaccio, İlahi Komedya – Dante / Sûrnâme – Vehbî / Notre Dame’ın Kamburu – Victor Hugo / Beyaz Geceler – Dostoyevski / Savaş ve Barış, Anna Karenina – Tolstoy / Kırmızı ve Siyah – Stendhal / İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine Mektuplar – Friedrich Schiller / Oliver Twist – Charles Dickens / Robinson Crusoe – Daniel Defoe / Büyülü Dağ – Thomas Mann / Ulysses – James Joyce / Şato – Franz Kafka.
- Mimarlıktan İlham Alan Romanlar / Mimarlığa İlham Veren Romanlar: Gülün Adı – Umberto Eco / Benim Adım Kırmızı, Kara Kitap – Orhan Pamuk / Saatleri Ayarlama Enstitüsü – Ahmet Hamdi Tanpınar / Üç İstanbul – Mithat Cemal Kuntay / Araba Sevdası – Recaizâde Mahmut Ekrem / Çölde Çay (Esirgeyen Gökyüzü) – Paul Bowles / Yolda – Jack Kerouac / Açlık – Knut Hamsun / İstanbul Bir Masaldı – Mario Levi / Hayatın Kaynağı – Ayn Rand / Yüzyıllık Yalnızlık – Gabriel García Márquez / Mavi Sürgün – Halikarnas Balıkçısı / Tatar Çölü – Dino Buzzati / İskenderiye Dörtlüsü – Lawrence Durrell / New York Üçlemesi – Paul Auster / Konstantinopolis Kapılarında – Hikmet Temel Akarsu / Anayurt Oteli – Yusuf Atılgan / Güneş de Doğar – Ernest Hemingway / Esir Şehrin İnsanları – Kemal Tahir / İstanbul ve Pierre Loti – Abdülhak Şinasi Hisar / Puslu Kıtalar Atlası – İhsan Oktay Anar / Masumiyet Müzesi – Orhan Pamuk.
- Mimarlık Sosyolojisine Dair Edebi Eserler: Memleket Hikâyeleri – Refik Halit Karay / Kent ve Köpekler – Mario Vargas Llosa / Akçasazın Ağaları – Yaşar Kemal / Alelâdelik Çağı – Hikmet Temel Akarsu / Muhteşem Gatsby – F. Scott Fitzgerald / Zorba – Nikos Kazancakis / Berci Kristin Çöp Masalları – Latife Tekin / Ayaşlı ile Kiracıları – Memduh Şevket Esendal / Drina Köprüsü – İvo Andriç / Kırmızı Pelerinli Kent – Aslı Erdoğan / Devlet Kuşu – Orhan Kemal / Kiralık Konak – Yakup Kadri Karaosmanoğlu / Ağır Roman – Metin Kaçan.
- Seyahatnameler ve Biyografik Seyahatnameler: Seyahatname – Evliya Çelebi / Doğu’da Seyahat – Gerard de Nerval / Mavi Yolculuk – Azra Erhat / Macellan, Amerigo – Stefan Zweig / Tournefort Seyahatnamesi – Joseph de Tournefort.
- Ütopyalar: Devlet – Platon / Yeni Atlantis – Francis Bacon / Güneş Ülkesi – Tommaso Campanella / Ütopya – Thomas More / Ağaca Tüneyen Baron – Italo Calvino.
- Bilimkurgu ve Distopyalar: Mülksüzler – Ursula K. Le Guin / 2001: Bir Uzay Efsanesi – Arthur C. Clarke / Dune – Frank Herbert / Yıldızlardan Dönüş – Stanislaw Lem / 1984 – George Orwell / Fahrenheit 451 – Ray Bradbury.
- Fanteziler: Hobbit, Yüzüklerin Efendisi – J.R.R. Tolkien / Alice Harikalar Diyarında – Lewis Carroll / 80 Günde Devriâlem – Jules Verne / Charlie’nin Çikolata Fabrikası – Roald Dahl / Gulliver’in Gezileri – Jonathan Swift.
- Mimari Denemeler: Beş Şehir – Ahmet Hamdi Tanpınar / Paris’te Bir Osmanlı Sefiri – Şevket Rado / Adrianopol’den Edirne’ye – Aziz Nazmi Şakir-Taş / Mekândan Taşan Edebiyat – Turgay Anar / Şairlerin Barbar Sofraları – Hikmet Temel Akarsu / Bütün Eserleri – Çelik Gülersoy / Görünmez Kentler – Italo Calvino.
- Mimari Birer Estet Olarak İstanbul Yazarları: Şehir Mektupları – Ahmet Rasim / Boğaziçi Şıngır Mıngır – Salâh Birsel / İstanbul-Hatıralar ve Şehir – Orhan Pamuk / Boğaziçi Mehtapları – Abdülhak Şinasi Hisar / Eski İstanbul’da Meyhaneler ve Meyhane Köçekleri – Reşad Ekrem Koçu / Bütün Şiirleri – Yahya Kemal Beyatlı / Bütün Hikâyeleri – Sait Faik / Memleketimden İnsan Manzaraları – Nâzım Hikmet. Mimarlık ve Sanat Kuramlarına Dair: Mimarlık Üzerine On Kitap – Vitruvius / Leonardo’nun Defterleri – Leonardo da Vinci / Sanatın Öyküsü – E.H. Gombrich / Bir Mimarlığa Doğru – Le Corbusier / Tüketim Toplumu – Jean Baudrillard / Sanatta Ruhsallık Üzerine – Wassily Kandinsky / Sanatın Gerekliliği – Ernst Fischer / Van Gogh, Yüzyıl Sonra – Ferit Edgü / Theo’ya Mektuplar – Van Gogh / 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar – Ahu Antmen.
