Bir kuyruklu yıldıza nasıl gidildi, üzerine nasıl inildi? Bilimkurgu da değil, masal da değil, insanoğlunun görkemli bir bilimsel başarısının tamamen gerçek ve eğlenceli öyküsü: Rosetta ve Philae.
Gökyüzünden salınarak geçen kuyruklu yıldızlar vardır ya, en görkemlilerinden birini 1986’da görmüştük, büyük bir heyecan içinde… Yaşı yetenler hatırlar. Halley kuyruklu yıldızı… Işıltılı gizemli… Her 76 yılda bir gelip gökyüzümüzü şenlendiren tanıdık kuyruklu yıldız. Tekrar gelip Dünya’nın yakınından geçmesine neredeyse 50 yıl var… Görür müyüz, göremez miyiz bilinmez.
Bilim insanları bizim gibi kuyruklu yıldızın ışıltısına bakıp, hayretler içerisinde seyretmekle yetinmemişler, hayaller büyük, gidelim bir de yakından bakalım demişler… İyi ama ha deyince kalkıp gidilebilir mi bir kuyruklu yıldıza… Bırakın işin proje aşamasını, yola çıktıktan sonra bile 10 yıl sürmüş araştırma için en uygun kuyruklu yıldıza ulaşmak… Ama seneler bilimin yanında küçük bir teferruat.
Hayal gerçek oldu, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) 2 Mart 2004’de Ariane 5 roketi ile iki kuyruklu yıldız yolcusu gönderdi uzaya ve 2014 yılında ilk defa bir kuyruklu yıldıza ulaştı insanoğlu. Churyumov-Gerasimenko isimli, ama bilim insanları dâhil, herkes için adını söylemek hiç kolay olmadığından 67P diye anılan kuyruklu yıldıza ulaşmakla kalmadı, yüzeyine indirdikleri Philae isminde bir laboratuvar araçla araştırmalar yaptı.
Philae tek basına gitmedi oralara kadar, onu Rosetta adında bir uzay aracı taşıdı. Görevin asıl kahramanı Rosetta. Philae’yi oraya taşıyan, Dünya ile iletişimi sağlayan Rosetta idi. İşte bugün, 30 Eylül 2016’da, Rosetta’da o kuyruklu yıldıza indi, işte Rosetta’nın iniş anında çektiği bir fotoğraf… Dünya’dan kuyruklu yıldızların gözüktüğü kadar ışıltılı gözükmüyor belki ama hâlâ çok gizemli…
Rosetta ve Philae’nin hikâyelerini tüm dünyada bilimseverler, uzay meraklıları ve özellikle çocuklar heyecanla takip etti. Yaşadıkları macerada zaman zaman güldük, zaman zaman duygusallaştık, bir bağ kurduk ve bugün Rosetta ile veda zamanı. Öğle saatlerinde Rosetta kuyruklu yıldızın üzerine inip çektiği son fotoğrafları Dünya ile paylaştı. Sonra sinyal kesildi. Artık ondan haber alamayacağız. Günün birinde yolumuz yine 67P kuyruklu yıldızına düşene kadar!
İnsanoğlunun bu görkemli bilimsel başarısını çocuklara anlatabilmek için yazar Mesut Tığlı yaklaşık 5 yıla yayarak yazdığı Rosetta ve Philae’nin hikâyesini tam da bu gün, Rosetta projesinin veda gününde okuyucu ile paylaştı. Belki onları bir daha göremeyeceğiz ama hikâyelerini titizlikle yazılmış sayfalardan okuyabileceğiz.
Copyright ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA
